Sekwenser

Czapki z głów!

Widoczne na zdjęciu trzy duże układy oraz kilkanaście mniejszych - rejestrów, buforów, liczników i bramek, tworzą tzw. sekwenser. To układ kluczowy do funkcjonowania każdego PC poważniejszego niż XT. Zajmuje się konwersją cykli dostępów do pamięci i urządzeń wejścia wyjścia, zależnie od typu operacji (dostęp do pamięci lub I/O, operacja na słowie lub bajcie), rodzaju urządzenia (16 lub 8 bitowe) i sposobu jego instalacji (gniazdo ISA 16 lub 8-bitowe). Do realizowania operacji w jednym z kilkunastu możliwych trybów, używana jest skomplikowana logika, wykorzystująca w konkurujących konstrukcjach programowane układy logiczne (w czasach E801/AT były to głównie układy PAL) oraz układy LSI. Te pierwsze były trudno dostępne i drogie, a drugie dla Elwro nieosiągalne zupełnie. Wówczas genialny konstruktor, inż. Zbigniew Gałgański wpadł na pomysł wykorzystania układów pamięci PROM TTL o organizacji 512x8 produkcji radzieckiej: КР556РТ5. Te układy były stosowane w komputerach mainframe systemu RIAD (R-34), również produkowanych przez Elwro, więc łatwo dostępne. Układ miał 9 wejśc i 8 wyjść. Programując go wg tablic prawdy można było realizować dowolną operację logiczną na stanach linii wejściowych. Operacje sekwencyjne wymagały połączenia większej liczby takich układów. Stworzona w ten sposób Maszyna Stanowa była w stanie realizować wszystkie potrzebne przekształcenia cykli. Rozwiązanie Gałgańskiego pozwoliło przełamać ograniczenia wynikłe z polityki i ekonomii za pomocą radzieckiej technologii. :-)

Sekwenser jest najszybciej działającym układem na każdej płycie PC. Zaspokaja żądania procesora, który wprawdzie wewnętrznie pracuje z duża prędkością, jednak jest spowalniany przez wszelkie dostępy do pamięci lub układów wejścia/wyjścia. O istnieniu zegara przy procesorze wie każdy (i kombinuje, jak by go tu "podkręcić" ;-) natomiast o istnieniu sekwensera i ważnej roli jaką pełni gdzieś w "chipsecie", chyba nikt...

Literka "F" w oznaczeniu układów 74F174 obok КР556РТ5, oznacza układy o najwyższej z prędkości dostępnych w czasach produkcji Elwro 801/AT. Z kolei układy UCY780101 prod. CEMI (polskie!) to pamięci TTL o organizacji 16x4 bity. Pełnią funkcje rejestru stron dla transmisji DMA. Same transmisje DMA są realizowane przez układy 8237A widoczne na innym zdjęciu.

Poprzedni

Pełna rozdzielczość (2272x1704), 911KB

Następny